Zasady ogólne
Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mająca na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są oni w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Wspiera ich w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka. Zadaniem pomocy społecznej jest także zapobieganie trudnym sytuacjom życiowym przez podejmowanie działań zmierzających do usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.
Prawo do świadczeń pomocy społecznej przysługuje osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemcom, zamieszkującym i przebywającym na tym terytorium, posiadającym zezwolenie na pobyt stały lub status uchodźcy, nadany w Rzeczypospolitej Polskiej oraz obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt.
Pomoc społeczna polega w szczególności na:
- przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych ustawą świadczeń,
• pracy socjalnej,
• prowadzeniu i rozwoju niezbędnej infrastruktury socjalnej,
• analizie i ocenie zjawisk rodzących zapotrzebowanie na świadczenia z pomocy społecznej,
• realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych,
• rozwijaniu nowych form pomocy społecznej i samopomocy w ramach zidentyfikowanych potrzeb.
Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są obowiązane do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej.
Pomoc społeczną organizują:
- organy administracji rządowej: minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego i wojewodowie,
• organy administracji samorządowej: marszałkowie województw, starostowie na poziomie powiatów oraz wójtowie, burmistrzowie lub prezydenci miast na poziomie własnych gmin.
Realizując zadania pomocy społecznej współpracują oni z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.
Zakres pomocy społecznej udzielanej przez ośrodki pomocy społecznej:
W celu realizacji zadań z zakresu pomocy społecznej w każdej gminie utworzony jest ośrodek pomocy społecznej.
W ośrodkach można uzyskać pomoc w formie świadczeń pieniężnych i niepieniężnych (więcej o formach pomocy TUTAJ).
Główne zasady udzielania pomocy
Osoba lub rodzina ubiegająca się o pomoc winna zgłosić się do ośrodka pomocy społecznej właściwego ze względu na miejsce jej zamieszkania.
Świadczenia udzielanie są na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego albo innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego. Pomoc społeczna może być udzielana również z urzędu.
Następnie pracownik socjalny przeprowadza rodzinny wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania lub pobytu, w celu ustalenia sytuacji osobistej, rodzinnej, dochodowej i majątkowej osoby lub rodziny.
Przyznanie lub odmowa świadczenia następuje w formie decyzji administracyjnej. Jedynie udzielenia świadczenia w postaci pracy socjalnej i poradnictwa, a także biletu kredytowanego nie wymaga wydania decyzji administracyjnej.
Decyzje wydawane są w formie pisemnej.
Kryteria przyznawania świadczeń
Pomocy społecznej udziela się z powodu:
- ubóstwa,
b. sieroctwa
c. bezdomności
d. bezrobocia
e. niepełnosprawności
f. długotrwałej lub ciężkiej choroby
g. przemocy w rodzinie
h. potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi
i. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności
j. bezradności w sprawach opiekuńczo - wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych
k. (uchylony)
l. trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach
m. trudności w przystosowaniu się do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
n. alkoholizmu lub narkomanii,
o. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej
p. klęski żywiołowej lub ekologicznej
Prawo do świadczeń pieniężnych przysługuje osobom i rodzinom, których dochód nie przekracza kryterium dochodowego – przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednej z okoliczności wymienionych powyżej w punktach b – p.
Kryterium dochodowe wynoszą:
1) Dla osoby samotnie gospodarującej – 701,00 zł
2) Dla osoby w rodzinie – 528,00 zł
Do dochodów nie wlicza się:
- jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego
• zasiłku celowego
• pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty
• wartości świadczenia w naturze
• świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych
• świadczenia pieniężnego i pomocy pieniężnej, o której mowa w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. poz. 693 i 1220)
• dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego
• świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci (Dz. U. poz. 195), oraz dodatku wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575)
• świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2014 r. poz. 1187, z 2015 r. poz. 1274 oraz z 2016 r. poz. 753)
w razie wystąpienia rażących dysproporcji między wielkością dochodu a rzeczywistą sytuacją majątkową stwierdzoną przez pracownika socjalnego, kierownik ośrodka pomocy społecznej może odmówić przyznania świadczeń z pomocy społecznej.
Ustawa określa, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 308 zł.
Obowiązki osób i rodzin ubiegających się o pomoc społeczną
Osoby lub rodziny, korzystające z pomocy społecznej, zobowiązane są do współpracy z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu swojej trudnej sytuacji życiowej. Nieuzasadniona odmowa podjęcia pracy przez osobę bezrobotną, marnotrawstwo przyznanych świadczeń, ich celowe niszczenie, bądź też marnotrawstwo własnych zasobów materialnych, a także ich nieracjonalne wykorzystywanie mogą stanowić podstawę do odmowy przyznania świadczeń z pomocy społecznej. Również nie wywiązywanie się z uzgodnień zawartych w kontrakcie może spowodować ograniczenie lub odmowę przyznania świadczenia.
Osoby lub rodziny, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, są zobowiązane poinformować o każdej zmianie ich sytuacji osobistej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń. Świadome wprowadzenie w błąd pracownika socjalnego może spowodować zmianę decyzji na niekorzyść strony oraz naliczenie nienależnie pobranych świadczeń. Świadczenia nienależnie pobrane podlegają zwrotowi, niezależnie od dochodu rodziny.
Osobie odbywającej karę pozbawienia wolności nie przysługuje prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Osobie tymczasowo aresztowanej zawiesza się prawo do świadczeń z pomocy społecznej. Za okres tymczasowego aresztowania nie udziela się świadczeń (art. 13 ustawy o pomocy społecznej). Do skazanych odbywających karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego nie stosuje sie powyższego artykułu. Osoby takie maja prawo do uzyskania pomocy (ustawa z dnia 7 września 2007r. o wykonywaniu kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego , art. 5a)
Wymagane dokumenty
Osoby i rodziny ubiegające się o pomoc z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej są zobowiązane do udokumentowania swojej trudnej sytuacji społeczno-bytowej. Wiąże się to z koniecznością dostarczenia przez osoby ubiegające się o pomoc szeregu różnorodnych zaświadczeń, oświadczeń itp.
Szczegółowych informacji w każdym indywidualnym przypadku udziela właściwy pracownik socjalny w trakcie zgłaszania się o pomoc lub w trakcie przeprowadzania wywiadu środowiskowego.
W przypadku niemożności dostarczenia danego dokumentu przez klienta, pracownik socjalny ma prawo i obowiązek dołożyć starań do jego zdobycia.
Wywiad środowiskowy, dokumenty wymagane przy przyznaniu pomocy społecznej i decyzje administracyjne, na podstawie których następuje realizacja zaplanowanych świadczeń, a także inne pisma przychodzące i wychodzące z ośrodka, dotyczące danej osoby (rodziny), przechowuje ośrodek i stanowią one dokumentację klienta od początku jego korzystania z pomocy społecznej.
Termin załatwienia sprawy
Sprawy załatwiane są bez zbędnej zwłoki, nie później niż w ciągu jednego miesiąca od dnia wszczęcia postępowania, a w sprawie szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Informacje na temat stanu sprawy można uzyskać pod wskazanymi w sekcji „Dział Pomocy Środowiskowej – pracownicy socjalni” numerami telefonów.
Odwołania od decyzji GOPS w Czarnym Dunajcu
Stronom przysługuje prawo odwołania od decyzji GOPS-u w Czarnym Dunajcu w ciągu 14 dni od daty jej otrzymania. Odwołanie wnosi się na piśmie za pośrednictwem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Czarnym Dunajcu. Odwołania należy kierować do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
w Nowym Sączu
ul. Gorzkowska 33
33 – 300 Nowy Sącz
